In mijn eerste column als voorzitter van de Werkgroep Personeelsbeleid schreef ik dat ik het best lastig vond om creatieve, ponerende columns te schrijven, omdat ik zo gewend ben ‘ambtelijk’ te schrijven. In de tussentijd ben ik er eigenlijk ook wel van gaan houden: het is best lekker om een stevige boodschap vanuit de VDBZ te kunnen neerzetten; om expliciet stelling te nemen. Maar deze keer is die expliciete stelling een moeilijke. Daarom een wat andere insteek: ik wil graag een dilemma delen waar we vanuit de VDBZ mee worstelen. En dat is: wat vinden we van de voorgestelde aanpassingen van de FBS?

Even een korte recap van waar het over gaat: Na de evaluatie van het p-beleid volgde al snel een HR-notitie met voorgestelde aanpassingen van het p-beleid, waaronder voorstellen om de FBS-systematiek aan te passen. De voorstellen zien o.a. op: a) van drie naar twee rondes per FBS, b) je geeft je functie op als je de ronde in gaat, c) kaders blijven min of meer gelijk, wel wordt het bevorderingskader heroverwogen en wordt flexibiliteit op binnen/buitenkader gevraagd. De bestuursraad stemde hiermee in en legde het pakket ter instemming aan de OR voor. Vóór eind juni moet er een reactie liggen. Tijd dus voor de VDBZ om kleur te bekennen.

En dat is dus best lastig. Want dit alles moet onder grote tijdsdruk gebeuren. Doordat de evaluatie met grote vertraging is opgeleverd, moeten de voorstellen voor aanpassing van de FBS onder stoom en kokend water uitgewerkt en geïmplementeerd worden, wil het nog meekunnen in de FBS van 2025. En staat de OR – en dus ook de VDBZ – onder grote (tijds)druk om snel ‘ja’ of ‘nee’ te zeggen. Niet prettig, want wij zien dat de voorstellen grote impact hebben. En daar komen de dilemma’s: wordt de beoogde impact overwegend positief, of komen er negatieve effecten  waar niet goed genoeg over nagedacht is. Daarom maken we van alle gelegenheid gebruik om veel vragen ter verduidelijking te stellen aan de bestuurder en aan HDPO. En het liefst zien we dat voorstellen ter aanpassing van de specifieke FBS- onderdelen samenhangen met andere broodnodige aanpassingen van het p-beleid, zoals een HDPO dat er ook weer voor de medewerker is en het creëren van loopbaanpaden (oftewel: andere belangrijke onderdelen van de HR-notitie).

Tegelijkertijd zien we ook het belang van het snelle doorvoeren van aanpassingen voor het volgende FBS, met als meest duidelijke voorbeeld: het afschaffen van de derde ronde. We signaleren namelijk al jaren dat deze te laat komt, dat het absoluut niet acceptabel is om van collega’s te verwachten dat zij pas medio juni een plaatsingsbesluit krijgen om diezelfde zomer nog een internationale verhuizing te moeten regelen, inclusief dit qua privésituatie goed te organiseren: een onmogelijke opgave. We zien die derde ronde daarom graag verdwijnen. We zien ook dat deze wijziging niet kan worden gedaan zonder andere aanpassingen in de FBS-systematiek. En hier komt het vraagstuk van het opgeven van je functie om de hoek kijken.  Door het huidige systeem van vijf- (posten) of zevenjarige (departement) plaatsingstermijnen, komen namelijk veel functies pas in de tweede of derde ronde beschikbaar: pas nadat de ‘functiehouder’ zelf een functie opgeeft, of een nieuwe functie heeft bemachtigd indien diegene nog niet aan het einde van haar of zijn plaatsingstermijn zit. Daar komt het voorstel ‘je geeft je functie op als je meedoet aan de FBS’ vandaan. Maar dat levert veel vragen en zorgen op bij medewerkers: hoe verhoudt zich dit tot ‘aan het roer van je eigen loopbaan staan’? Wat betekent dit als je na ronde twee geen functie hebt gekregen? Wat betekent het als je in de IP-pool belandt? En ook zal het bij mensen de vraag doen oproepen hoe hangt dit samen met de bezuinigingsopgave (zie column OR)?

Het is nogal wat, zo’n nieuwe FBS-systematiek waarvan je nog niet weet hoe het werkt, hoe het uitpakt en het voelt kwetsbaar je functie op te geven. Anderzijds is er ook behoefte aan een gelijker speelveld: als alle functies die dat jaar gaan vrijkomen direct in de septemberronde open staan (wat het effect is als je je functie op moet geven om mee te doen), kan iedereen die het wil gelijk in de eerste ronde reageren op alle functies die men ambieert: overzichtelijk, transparant, en je weet sneller waar je aan toe bent. Daar valt ook veel voor te zeggen.  

Een lang verhaal kort: we blijven komende weken doorvragen om ons beeld verder aan te scherpen. En we blijven graag in gesprek met jullie: tijdens de ALV van 19 juni zullen we over de FBS-voorstellen spreken en weet ons ook persoonlijk of via de VDBZ@minbuza.nl inbox te vinden. Dat helpt ons een goed besluit te nemen.